Wat is het verschil tussen zonnecollectoren en zonnepanelen?

Als mensen spreken over zonnepanelen, gaat het in de meeste gevallen over fotovoltaïsche panelen of PV-panelen. Dat zijn panelen die zonne-energie omzetten in elektriciteit. We spreken dan van fotovoltaïsche zonne-energie of zonnestroom.

 

Maar op je dak kunnen ook ‘zonnepanelen’ liggen die zonne-energie omzetten in warmte. Die warmte kan vervolgens gebruikt worden om het sanitaire water voor bad, douche, en keuken op te warmen, om je huis (bij) te verwarmen of om je zwembad te verwarmen. We spreken dan van thermische zonne-energie of zonnewarmte. En die ‘zonnepanelen’ die bij een zonneboiler horen noemen we thermische zonnecollectoren.

 

Elk systeem kent uiteraard zijn eigen voordelen. En uiteraard kunnen beide systemen worden gecombineerd, al wijst Belsolar, de sectorassociatie van fabrikanten en verdelers van zonneboilers, erop dat uit alle mogelijke studies en simulaties blijkt dat een zonneboiler, met thermische zonnecollectoren, een veel verstandigere én rendabelere keuze is .

Voordelen van zonnewarmte t.o.v. zonnestroom

- Thermische installaties op zonne-energie of zonneboilers hebben het grote voordeel dat ze vrij gemakkelijk te installeren zijn en dat ze kunnen gecombineerd kunnen worden met conventionele verwarmingsinstallaties. Zo kan zonne-energie op een efficiënte manier worden toegepast in bestaande woningen, renovatieprojecten of nieuwbouwprojecten, ook deze met een beperkt budget, en kunnen ze 50 tot 60% besparing opleveren op de energie (en dus de factuur) die nodig is om het water voor bad, douche of keuken op de gewenste temperatuur te brengen.

- Thermische zonnecollectoren nemen ook een kleine oppervlakte in op een dak (4 tot 5 m² voor een doorsneegezinswoning). Een groot voordeel tegenover fotovoltaïsche systemen, waarvan de installatie omslachtiger is, meer dakoppervlakte vereist en daardoor zelfs duurder is.

- Zonneboilers hebben als grote voordeel dat ze zonne-energie rechtsreeks omzetten in warmte zonder dat ze eerst moet omgezet worden in elektriciteit.

- Bovendien wordt in de productiefase van fotovoltaïsche installaties aanzienlijk meer CO2 uitgestoten dan bij de productie van zonneboilers, een ecologisch aspect waarvan bouwers vaak niet op de hoogte zijn.

Betere investering

Een eenvoudig voorbeeld maakt al snel duidelijk dat thermische zonnecollectoren een veel betere investering vormen dan fotovoltaïsche zonnepanelen.

Neem een gezin van 3 à 4 personen die in hun woning over een elektrische boiler voor het sanitair warm water beschikken. Samen verbruiken de gezinsleden zo’n 200 liter water per dag aan 45 °C. Op jaarbasis zal het stroomverbruik van die boiler voor de opwarming van het water ± 3.000 kWh bedragen. Daarbovenop komt een verlies van ongeveer 800 kWh per jaar door de minder goede isolatie. In totaal verbruik je dus 3.800 kWh per jaar, alleen al voor je sanitair warm water. Aan een gemiddelde prijs van 0.25 euro per kWh kost warm water je bijgevolg 950 euro per jaar.

Je kan dat bedrag doen dalen door gebruik te maken van zonne-energie om je water te verwarmen. Dan stelt zich de vraag hoe je dat best doet: door middel van fotovoltaïsche zonnepanelen (pv) die elektriciteit opwekken, of door het water rechtstreeks te verwarmen met een zonneboiler? Aangezien het om een elektrische boiler gaat, lijkt een pv-installatie de voor de hand liggende keuze. Maar het is zeker niet de beste keuze.

 

Indien je op je dak een zonneboiler met 5 m² zonnecollectoren installeert, kan je gemakkelijk je factuur van 950 euro per jaar voor warm water halveren! Je realiseert zelfs een besparing van 500 euro per jaar. Indien je dezelfde besparing wil realiseren met een pv-installatie, dan moet je liefst 3.660 Wp op je dak plaatsen. De tabel hieronder toont duidelijk het verschil tussen beide installaties.

 

 

Merk op:

  1. De zonneboiler is beduidend goedkoper dan de pv-installatie
  2. De zonneboiler heeft maar 5 m² dakoppervlakte nodig, de pv-installatie 4 keer zoveel: 20 m²
  3. Met een zonneboiler moet je geen prosumententarief betalen, want je stockeert de energie zelf in je boiler
  4. De zonneboiler is terugverdiend op 6,5 jaar, de pv-installatie op meer dan 10 jaar
  5. Eindstand zonneboiler - pv: 4-0

Stockeer energie in boiler i.p.v. in een batterij

Uit diverse studies blijkt dat batterijen voor de opslag van fotovoltaïsche zonne-energie (pv) in België nog lang niet economisch rendabel zijn. Dat is ook logisch: waarom zou iemand 6.000 euro betalen om energie te stockeren als hij die gratis aan het net kan leveren via de terugdraaiende teller? Het prosumententarief wordt immers berekend op het vermogen van de omvormer, niet op de hoeveelheid elektriciteit die terug aan het net wordt geleverd.

 

Wil je toch een groter deel van de energie die je pv-installatie opwekt zelf verbruiken? Stockeer die energie dan in een warmwaterboiler. In een boiler van 300 liter kan makkelijk 20 kWh energie gebufferd worden, dat is het dubbele van de capaciteit van een doorsnee huishoudelijke batterij. En die boiler kost maar 1.000 euro i.p.v. 6.000 euro voor een thuisbatterij.

 

Je kan dat water dan gebruiken om te douchen of om de verwarming te ondersteunen.

 

Een standaardwoning verbruikt per jaar 4.000 kWh voor elektriciteit en tussen de 10.000 en 20.000 kWh voor verwarming. Als je de restenergie van je pv-installatie in een warmtebuffer opslaat, is die onmiddellijk bruikbaar. In combinatie met enkele zonnecollectoren krijg je op jaarbasis een zeer uitgebreide dekking van je warmteverbruik via zonne-energie.

De website www.InfoZonneBoiler.be is het objectieve infoplatform van sectorassociatie Belsolar dat een concreet en niet-merkgebonden antwoord geeft op alle vragen die particulieren en professionelen over zonneboilers kunnen hebben. Belsolar is in 1998 opgestart als federatie van leveranciers van systemen op zonne-energie. De leden van Belsolar zijn gespecialiseerd in systemen voor actieve thermische zonne-energie of zonneboilers. Sinds 2010 maakt Belsolar deel uit van Climafed, de Belgische federatie voor klimaattechnologieën (tot voor kort bekend als ATTB, de Associatie voor de Thermische Technieken in België). Onze privacy policy vindt u hier.