De zon schijnt voor iedereen, ook voor eigenaars van een zonneboiler

OPEN BRIEF BELGISCHE ZONNEBOILERASSOCIATIE BELSOLAR

Het Grondwettelijk Hof vernietigde recent de Vlaamse regeling rond de virtueel terugdraaiende teller van de digitale elektriciteitsmeter. De eigenaars van zonnepanelen in Vlaanderen mogen daar dus niet nog 15 jaar gebruik van maken. Een streep door de rekening van velen, en allicht ook door het 'nieuwe Zonneplan' dat eind november door de Vlaamse Regering werd goedgekeurd. Met dat plan focust Vlaams minister van Energie Zuhal Demir, net als haar voorgangers, weer eenzijdig op het massaal bijplaatsen van fotovoltaïsche panelen en worden zonneboilers eens te meer stiefmoederlijk behandeld. Belsolar, de sectorassociatie van fabrikanten en verdelers van zonneboilers, wijst er al jaren op dat uit diverse studies en simulaties blijkt dat een zonneboiler, met thermische zonnecollectoren, een veel verstandigere én rendabelere keuze is dan fotovoltaïsche zonnepanelen. Nu, na de beslissing van het Grondwettelijk Hof, meer dan ooit. Het is dan ook de hoogste tijd dat zonneboilers de aandacht krijgen die ze verdienen.

Voor een goed begrip: fotovoltaïsche zonnepanelen (PV) produceren elektriciteit met behulp van de zon, een zonneboiler zet met thermische zonnepanelen de energie van de zon om in warm water. Zonneboilers moeten het al vele jaren opnemen tegen PV-installaties, die door de gratis stroombuffering in het elektriciteitsnet een aanzienlijk concurrentieel voordeel genoten. Door het arrest van het Grondwettelijk Hof valt dit voordeel nu weg, waardoor er hopelijk wat meer aandacht komt voor de zonneboiler, zowel van de diverse overheden als van het publiek.

De vele voordelen van een zonneboiler

• Het omzetten van de energie van de zon in warmte gebeurt veel efficiënter dan de omzetting van zonne-energie in elektriciteit. Een zonneboiler heeft dan ook een veel hoger rendement dan een PV-installatie. Bij een even groot oppervlak kunnen de zonnecollectoren van een zonneboiler drie tot vier keer meer energie opleveren dan fotovoltaïsche zonnepanelen.
• Aangezien een zonneboilersysteem niet werkt op de warmte, maar op het licht van de zon, kan een zonneboiler ook putje winter je sanitair water opwarmen. Zonlicht is er altijd, ook bij een troosteloze grijze hemel. De zonnestralen bereiken ons immers niet alleen direct, maar ook indirect.
• Een zonneboiler werkt met lokale opslag in je eigen boiler. Je bent dus niet afhankelijk van het elektriciteitsnet en evenmin van variërende beslissingen van overheden. Door de opslag in een boiler kan je er ook zeker van zijn dan je de opgewekte energie voor 100% zelf kan benutten. In een zonneboiler van 300 liter kan tot 10 kWh energie per dag gestockeerd worden.
• Bij een zonneboiler hoeft gedurende gemiddeld 6 maanden per jaar het naverwarmingsapparaat niet te werken, waardoor het maar weinig energie verbruikt en ook minder snel verslijt. Voor het opwekken van stroom met een PV-systeem daarentegen is continu elektrische energie vereist.
• Ingrijpende werken zijn er voor een zonneboiler vaak niet nodig. De boiler kan naast de verwarmingsketel worden geplaatst, die overigens veelal gewoon behouden kan blijven.
• Met 5 m² zonnecollectoren kan de jaarlijkse energiefactuur voor warm water minstens worden gehalveerd. Bovendien kan je aanspraak maken op diverse financiële steunmaatregelen (zie hieronder).

Een zonneboiler heb je (veel) sneller terugverdiend dan zonnepanelen

Uit tal van simulatieprogramma's (waaronder de 'Zonnekaart Vlaanderen' van het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap) blijkt dat een zonneboiler ter vervanging van een elektrische boiler zichzelf terugverdient op 7 jaar. Uit dezelfde simulaties blijkt dat een PV-installatie met een zelfverbruik van 25 procent (een realistische raming voor een gemiddeld gezin) een terugverdientijd van 14 jaar heeft.

Om met een PV-installatie aan een terugverdientijd van 7 jaar te geraken, is een zelfverbruik van 55% nodig, wat voor de meeste gezinnen onmogelijk is. Recent gaat de Vlaamse overheid voor het berekenen van de compensatieregeling ervan uit dat de eigenaars van zonnepanelen 35 procent van hun zonnestroom onmiddellijk verbruiken zonder die op het net te zetten. Maar in de praktijk is het helemaal niet zo evident om dat veilig te regelen. Niet iedereen wil elektrische toestellen zoals een oven, wasmachine of kookplaat laten werken wanneer er niemand thuis is. Trouwens, zelfs bij een zelfverbruik van 35% is de terugverdientijd van een PV-installatie nog altijd 12 jaar.

Bezitters van PV-panelen kunnen hun zelfverbruik verhogen door het plaatsen van een elektrische batterij. Maar door de hoge aankoopprijs hiervan (vanaf 10.000 euro volgens De Standaard) zakt de terugverdientijd van de installatie niet, want ook de batterij moet worden terugverdiend.

Financiële steun voor een zonneboiler (op een woongebouw)

Wie een zonneboiler installeert op zijn bestaande woning of nieuwbouw met bouwaanvraag tot uiterlijk 31/12/2013, heeft recht op de premie van distributienetbeheerder Fluvius. Deze premie bedraagt 550 euro per m² collectoroppervlak, met een maximum van 2.750 euro en begrensd tot 40% van het factuurbedrag. Ook sommige gemeenten of provincies geven een premie voor zonneboilers.

Het plaatsen van een zonneboiler is tevens een van de energiebesparende maatregelen om in aanmerking te kunnen komen voor een gratis begeleiding door een BENOvatiecoach, een korting op de onroerende voorheffing bij ingrijpende energetische renovaties, - en nieuw sinds begin dit jaar - de epc-labelpremie en het renteloos renovatiekrediet of de Energielening+. En om de - eveneens nieuwe - verhoogde premie voor dakisolatie in combinatie met asbestverwijdering te kunnen krijgen, moet aan de hand van de Zonnekaart worden nagegaan of er een zonnedak kan worden geplaatst, ofwel moet worden aangetoond dat er al een zonneboiler of een PV-installatie aanwezig is. Zonneboilers zijn sinds 1 januari 2021 dus zinvoller dan ooit.

Wil je een zonneboiler laten installeren? Bereken je besparing op www.infozonneboiler.be. Je kan nu heel gemakkelijk berekenen hoeveel je kan besparen met een zonneboiler. Geef in met hoeveel personen je samen woont en met welke boiler je nu water verwarmt en het wordt gratis voor je becijferd.